Son dönemlerde oldukça artan eğitimde dijitalleşme sağladığı yenilikler ile eğitimde yeni bir dönemi işaret etmektedir. Dijitalleşme mekân olgusunu değiştirmiş ve eğitimin mekândan bağımsız olmasına yardımcı olmuştur. Aynı zamanda eğitimde dijital dönüşümle öğrenmenin belirli bir yer ve zamanda sınırlı olmayan hayat boyu gerçekleşebilen bir süreç olduğu görülmektedir.
Eğitimde Dijitalleşme Nedir?
Eğitimde dijitalleşme; eğitimde kullanılan yazılı materyallerin dijital ortama geçmesi ve bilginin katılımcıya ulaşma yönteminin değişmesidir. Eğitimde dijitalleşme dendiğinde daha yaratıcı ve dinamik bir dönem olduğu yargısına varabiliriz. Eğitimde dijitalleşme ile ders kitapları, ders notları gibi birçok materyalin tablette bulunması, öğrencilere hız ve kolaylık sağlıyor. Artık ağır olmayan çantalar ve ders kitaplarından uzaklaşarak elektronik maillere gerekli olan bütün ihtiyaçların tek bir alanda toplandığı bilgisayarlar ve bu teknolojiye herkesten daha hazır olan çocuklar ve gençlerin olduğu yepyeni bir sistem ile buluşmaktayız. Eğitimde sanal gerçeklik, artırılmış gerçeklik ve 360 derece video kullanımı, yapay zekâ ile robot teknolojilerinde ki ilerlemeler, son dönemlerde kişilerin çalışma ve öğrenme metotlarını oldukça değiştirdi. Özellikle pandemi döneminde yaşanılan değişiklikler sonrası artık kişiler eğitimde dijitalleşme, yaşam boyu öğrenme ve yeni becerilere sahip olmaya adapte olmalıdırlar.
Eğitimde Dijitalleşme Niçin Gerekli?
Eğitimde dijitalleşme, değişime açık olmak ve çağın getirdiği teknolojiyi eğitimde kullanmaktır. Eğitimde dijitalleşme, oldukça interaktif bir öğrenme alanını içeriyor. Online eğitimler, özelleştirilebilen dersler, zaman ve mekân sorunu olmadan gerçekleşen eğitimler dijitalleşmenin günümüzde geldiği yerde en dikkat çeken değişimleridir. Eğitimde dijitalleşme, her şeyden önce eğitimin kalitesini ve verimliliğini arttırması adına gereklidir.
Eğitimde Teknolojileri Açısından Dijital Dönüşüm
Günümüzde dijital alanların ve uygulamaların yaşamımıza girmesiyle değişen pek çok durumla karşılaşmaktayız. Marka, pazarlama, insan kaynakları, hukuk bu değişimin ön saflarında yer alıyor. Fakat bu sıralamaların en üstlerinde bulunan ve dijitalden üstüne düşen payı fazlasıyla alan bir başka önemli disiplin vardır. Eğitim, dijital değişime uğrarken kendine ait olan her şeyi de beraberinde dönüştürmeye başlamıştır. Eğitim, akademik ve kurumsal alanda önemli bir yere sahiptir. Eğitimin akademik yöndeki dijital dönüşümü, öğrenci ve öğretmen arasında yeni bir köprü oluştururken kurumsal alanda ise zaman ve mekândan bağımsız bir öğrenimi niteliyor. Akademik dünyanın ve profesyonellerin yeni nesil ve dijital yaklaşıma adapte olması eğitimlerin iki taraf için de verimlilikleri açısından önem taşımaktadır. Dijital dönüşümdeki cihazlar, uygulamalar sadece birer araçtır. Eğitimde dijitalleşme yalnızca tablet ve uygulama ile değil, dinamikler üzerindeki değişimlerle doğrudur. Dönüşümün sadece bu araçların kullanımını ile gerçekleşmesi doğru değildir. Aynı zamanda öğrencilerin teknik üretim anlamında isteklendirilmesi de olumlu bir getiridir. Ancak bu üretim, dijital okuryazarlık ve içerik üretimi kabiliyetleriyle birleştirilmelidir. Eğitimde dijitalleşme uzun vadeli bir durum olarak görülmeli ve bu dönem profesyonel kişiler tarafından yönlendirilmelidir.
Eğitimde Sanal Gerçeklik
Eğitimde sanal gerçeklik öğrenciler ve öğretmenler için kullanışlı ve olumlu sonuçları olan teknolojik bir araçtır. Sanal gerçekliğin okullarda kullanılması aynı zamanda öğretmenlerin işini kolaylaştıracaktır. Sanal gerçeklik, öğrencilerin yaratıcılıklarını ve öğrenmelerini hızlandıracaktır. Öğretmenler, bu sayede öğrencilerin kendilerini keşfetmelerinde ve yeni düşünceler üretmelerinde rehberlik etmiş olurlar. Sanal gerçekliğin eğitimde kullanılmasının pek çok faydası bulunmaktadır. Eğitimde sanal gerçeklik kullanımı, yaratıcılığı geliştirdiği gibi ayrıca motivasyonu da artırır. Eğitimde sanal gerçeklik ve VR eğitim uygulamaları sayesinde öğrenciler, objelerle kurdukları etkileşim ile sanal dünyada tecrübe kazanabilirler. Öğrenci sanal gerçeklik yoluyla farklı objelerle etkileşim içerisinde olur ve bu objelerin özelliklerini değiştirerek onları bir başka yönden inceleme şansına sahip olurlar. Sanal gerçeklik ortamında işlenen konular hikâyeleştirilmiş özelliğe sahip olmaktadır. Böylece öğrencinin kendi öğrenme çabukluğuna göre tecrübe yaşamasına ve öğrenme durumunu etkin bir şekilde gerçekleştirmesine olanak tanır. Eğitimde sanal gerçeklik ile interaktif ve yenilikçi öğrenme yoluyla klasik metotlardan farklılaşıyor. Dolayısıyla öğrenciler, bütün dikkatlerini sanal gerçeklik kullanımına yönlendirebiliyorlar. Eğitimde sanal gerçekliğin bir diğer faydası gerçekte var olan fakat öğrencilerin inceleme fırsatının olmadığı bölgelerin incelenmesidir. Örneğin; Mars yüzeyinde yapılan bir gözlem, bu fırsatların en iyilerinden olarak değerlendirilebilir. Matematik gibi önemli kavramlara sahip olan disiplinlerde eğitimde sanal gerçeklik kullanımı öğrencilerin konuyu daha iyi öğrenmesini sağlamaktadır. Birbirinden farklı kişilerin ortak projeler oluşturulmasını da sağlamaktadır. Eğitimde dijitalleşme ile gelen bu kolaylıklar, geleceği inşa etmekte oldukça önemli bir işlev görmektedir.
Dijital Dönüşümün Eğitime Kazandıracakları
1) Zaman ve mekân sorununu çözer
Dijital ortamlar aracılığıyla eğitim almak belirli saat ve sınıflarda bulunmayı gerektirmez. Kaydedilebilen, yeniden izlenebilen çevrimiçi eğitim olanağı ile eğitimde özgür bir taraf bulunmaktadır. Eğitmen nerede olursa olsun her biri farklı yerlerde olan öğrencilere eğitim verebilir. Video konferans ve sanal sınıf gibi teknolojiler sayesinde uzaktan etkili bir öğrenme tecrübesi yaşanmaktadır.
2) Kolay erişilebilir eğitimler ve düşük maliyet
Eğitimde fırsat eşitliği günümüzün konuşulan önemli konuları arasında bulunuyor. Teknolojinin eğitim imkânlarını daha çok kişiye ulaştırabilmesi, fırsat eşitliği oluşmasında kritik bir rol üstleniyor. Bu durum, hem fırsat eşitliğini hem de pek çok kişi için kolay erişilebilir bir seçeneği ortaya koymaktadır. Dolayısıyla iş ve özel hayatın neredeyse bütün zamanımızı kapsadığı kent hayatında kişilere kalan bu dar zamanda kendilerini geliştirmesine de olanak sağlıyor. Ulaşım ve mekân gibi bütçe sorunlarını ortadan kaldırmasıyla ekonomik çözümler üreten dijital platformlar ile daha iyi fiyata kaliteli eğitim alabilmek artık mümkün. Bu avantajlara sahip olan eğitim kurumları, fazlaca tercih edilmektedir. E-öğrenmenin en çok bilinen faydası, öğrencilere rahat bir erişim imkânı sunmasıdır. Eğitim içeriklerine istedikleri bir zamanda, dizüstü veya mobil cihazdan erişilebiliyorlar. Yani dijital eğitim ile dilediğimiz zaman dilediğimiz mekanda eğitime ulaşmak mümkün hale geldiğinden gelişim yolculuğu noktasında maksimum faydayı elde edebiliyoruz.
3- Farklı öğrenme yöntemlerin kullanım imkânı
Birçok kişinin öğrenme modeli farklılık gösterir. Bu farklılıklara uygun eğitimler aynı zamanda öğrenme kalitesini de yükseltmektedir. Kimileri yazarak ya da okuyarak, kimileri animasyon ve oyun desteği ile bazıları ise tecrübe ederek öğreniyorlar. E-öğrenmenin buradaki en önemli avantajı, çeşitli içerikleri bünyesinde barındırabilmesi, farklı öğrenme tarzlarına göre içerik geliştirilebiliyor olmasıdır. Videolar, dokümanlar, ses kayıtları, oyunlar gibi çok sayıda içerik tipi, e-öğrenme platformları ile desteklenmektedir. Dolayısıyla eğitimde dijitalleşme kişilere pek çok alternatif sunabilmektedir.
4) Etkileşimli eğitim ve oyun
Eğitimlerin en büyük problemlerinden biri de öğrencilerin eğitim sırasında dikkatlerini toplamakta zorlanmalarıdır. Etkileşimli eğitim ve/veya eğitimde oyunlaştırma uygulamaları, öğrencileri eğitimin bir öznesi haline getiriyor ve motivasyon eksikliği ya da dikkat dağınıklığı gibi olumsuzlukları ortadan kaldırıyor.
Kişiler eğitim süreçlerinde hızlı bir şekilde sistem sayesinde geri bildirim alabilmekteler. Böylece sınavlar ve değerlendirme anketleri ile eğitim düzeylerini görme fırsatı buluyorlar. Bu ölçüm metotları ile kişiler öğrenimin eksik olduğu alanları görerek kendilerini bu anlamda yönlendirebiliyorlar. Üstelik bu geri bildirimler ile bilgiyi, tam da ihtiyaç anında sunabiliyorsunuz.
Kazım Emre Akarsu, 2012 yılından beri Bilgisayar Mühendisi olarak çalışmaktadır. 2017 yılında Mesnet Bilişim Teknolojileri şirketini kurmuş ve Mespact Dijital İmza Uygulaması’nı geliştirmiştir.