Görünür Işık İletişimi (VLC) adıyla da bilinen li-fi teknolojisi, ışık aracılığıyla kablosuz veri aktarımı yöntemini kolaylaştıran bir teknolojidir. Li-fi ağları işlev olarak wi-fi ağlarına çok benzer ancak veri iletimi için radyo dalgaları yerine ışıktan yararlanır. Son teknoloji trendlerinden biri olan li-fi, kablosuz veri aktarımı yöntemini büyük oranda kolaylaştıran ve gelecekte de adından çok daha fazla bahsettirecek bir teknolojidir.
Li-Fi Teknolojisi Nedir?
Temelleri 2011 yılında atılan Li-Fi, radyo dalgaları yerine ışık dalgalarını kullanan bir ağ teknolojisidir. Li-fi bilgi paylaşmak için LED ampullerden yararlanır. Yani, bilgisayar, telefon veya tablet gibi elektronik bir cihaza bilgi göndermek için LED lambalardan gelen ışığı kullanır. Cihaz, ışık sinyallerini almak için bir alıcıya ve kızılötesi ışığı kullanarak ışık sinyallerini lambaya geri göndermek için ise bir vericiye sahiptir. Çevre dostu bir hizmet sunan li-fi LED ampul kullanımıyla karbon ayak izinin azaltılmasına katkı sağlar.
Li-Fi Teknolojisi Nasıl Çalışır?
Li-fi ağları da tıpkı wi-fi teknolojisi gibi verileri elektromanyetik dalgalarla iletir. Burada ayırt edici bir nokta vardır; wi-fi veri iletmek için radyo dalgalarını kullanır, li-fi ise ışık dalgalarını kullanır. Li-fi, bir cihaza veri göndermek için LED lambalardan gelen ışığı kullanır. LED lambalardan gelen ışık insan gözünün algılayamayacağı bir yoğunluktadır ve çok hızlı değişir. Li-fi ağlarından yararlanacak cihazın ışık sinyallerini alabilmesi için bir alıcıya ihtiyacı vardır. Aynı şekilde, ışık sinyallerini geri göndermek için de bir vericiye ihtiyacı vardır.
Li-fi, tek bir ağa birden çok ışık ekleme seçeneği sunar. Yani, bağlantı kaybedilmeden ışıktan ışığa geçiş yapılabilir. Işık kaynağının doğrudan bir ampul de gerekmez. Sinyaller, duvarlardan ve diğer yüzeylerden yansıyan ışıklarla da çalışabilir.
Ne İşe Yarar?
Li-fi optik ağ teknolojisi kullanarak veri iletimi sağlar. Işık dalgalarıyla aktarım yapan li-fi ağları, verilerin wi-fi ağlarına kıyasla çok daha hızlı iletilmesini sağlar. Yüksek hıza ihtiyaç duyan ve aynı zamanda çevre dostu girişimlerde bulunmak isteyen kişiler için ideal bir tercihtir. Li-fi ağları evlerde, ofislerde, hastanelerde güvenle kullanılabilir, hatta wi-fi bağlantılarının erişemediği bölgelere erişebilecek teknolojiye sahiptir.
Uygulama Alanları
Li-fi, evlerden hastanelere kadar aklınıza gelebilecek her ortama uyum sağlayabilir. Li-fi görünür ışık teknolojisi kullanır ve böylece wi-fi teknolojisinden çok daha hızlıdır. Wi-fi teknolojisinin erişmekte zorlandığı bölgelerde ideal olduğu için günlük kullanım dışında da birçok alana hizmet eder. Li-fi radyo dalgalarıyla çalışan uçaklarda bulunan diğer ekipmanlara karışmayacağı için hava yollarında güvenle kullanılır. Işık suda kolaylıkla yayılabildiği için denizaltı keşiflerinde kullanılır. Işık dalgaları tıbbi aletlere yok denecek kadar az etkilediği için hastane ortamlarında kullanılır.
Li-Fi Teknolojisinin Artıları ve Eksileri
Li-fi, hız verimlilik, güvenlik ve erişilebilirlik bakımından kullanıcıya avantaj sunan bir bağlantı teknolojisidir. Işık spektrumu radyo dalgalarından 10000 kat daha geniştir ve çok daha hızlı veri taşıması gerçekleştirebilir. Kaba bir hesapla, li-fi saniyede 224 GB veri iletebilir. Hızın yanı sıra, li-fi ağlarının en büyük avantajlarından biri de kolay erişilebilir olmasıdır. Li-fi, kullanıma sunulduğunda sokak lambaları ve bina aydınlatmaları gibi kaynaklarla internet erişimi sağlanabilir.
Li-fi LED ampullerle desteklendiği için çok daha verimli ve ucuz bir teknolojidir. Ev ve iş yeri giderlerinde tasarruf için tercih edilebilir. Li-fi ağları, ayrıca kullanıcılara wi-fi ağlarından çok daha güvenli bir bağlantı hizmeti sunar. Güvenliğin sebebi li-fi ağlarındaki ışık dalgalarının opak nesnelerle kolayca durdurulabiliyor olmasıdır. Diğer bir yandan, wi-fi teknolojisinin kullandığı radyo dalgaları kötü niyetli kişiler tarafından kolayca yakalanabilir bir haldedir.
Li-finin güvenlik sistemi avantaj sunsa da ışık duvarlardan geçemediği için yalnızca sınırlı bir alana hitap eder. Kapalı alanlarda rahatlıkla kullanılabilir ancak açık alanlarda wi-fi teknolojisinin kapsama alanına erişemez. Ayrıca teknoloji yeni olduğu için henüz pek çok cihazla uyumlu değildir.
Li-Fi vs. Wi-Fi
Wi-fi, radyo dalgalarını kullanarak veri iletir. Radyo dalgalarının geniş yelpazesi bilgisayar korsanlarına karşı savunmasızdır. Wi-fi cihazının yaydığı radyo frekans dalgalarının içinde bulunan herhangi bir kişi verilere kolayca ulaşabilir. Wi-fiden farklı olarak, li-fi iletilen veriler için daha iyi bir güvenlik sistemi sunar çünkü dolaşım yalnızca ışık dalgalarının kapsama alanıyla sınırlıdır.
Wi-fi teknolojisinin kullandığı radyo dalgaları parazite yol açabilir ve bu da wi-fi teknolojisinin havacılık gibi sektörlerde kullanılamamasına sebep olur. Li-fi teknolojisi radyo dalgaları olmadan çalışır. Bu nedenle, havacılıkta kullanılabilir ve diğer ekipmanların dalgalarına karışmaz. Li-fi teknolojisinin radyo dalgalarını içermemesi ayrıca onu sağlıklı bir seçenek haline getirir, hastanelerde veya okullarda da rahatlıkla kullanılabilir.
Li-fi ağları wi-fi ağlarından 100 kat daha fazla veri aldığı için kullanıcı deneyimi ve internet hızı çok daha yüksektir.
Kazım Emre Akarsu, 2012 yılından beri Bilgisayar Mühendisi olarak çalışmaktadır. 2017 yılında Mesnet Bilişim Teknolojileri şirketini kurmuş ve Mespact Dijital İmza Uygulaması’nı geliştirmiştir.