İmzada Sahtecilik Nedir, Nasıl Önlenir?

İmzada sahtecilik, sahtekarlık yapmak amacıyla sahte bir belge üretmek, kullanmak, değiştirmek veya elinde bulundurmak suçu olarak tanımlanabilir. Sahtecilik, sahte bir belgenin oluşturulması veya gerçek bir belgenin değiştirilmesi olabilir. Sahtecilik hem ülkemizde hem de global çapta ağır cezaları bulunan ağır bir suçtur.

Bu yazıda sizlere sahtecilik ile ilgili bilmeniz gerekenleri anlatıyor olacağız.

İmzada Sahtecilik Nedir?

Yukarıda da belirttiğimiz gibi sahtecilik, sahtekârlık yapmak amacıyla üretilen, değiştirilen yahut kullanılan belgelerin suçu kapsamına girer.

Sahtecilik suçunun birkaç unsuru vardır ve birinin suçlu bulunabilmesi için hepsinin kanıtlanması gerekir:

• Bir kişi sahte bir belge hazırlamalı, değiştirmeli, kullanmalı veya elinde bulundurmalıdır. Sahtecilik, sıfırdan sahte bir belge oluşturmak veya başka bir şekilde orijinal bir belgeyi maddi bir şekilde değiştirmek olabilir. Değişiklik, yasal bir hakkı etkiliyorsa maddidir.
• Yazının yasal bir önemi olmalıdır. Sadece herhangi bir sahte yazı, cezai sahtecilik olarak kabul edilmeyecektir. Yasal öneme sahip belgelerin yaygın örnekleri arasında sözleşmeler, pasaportlar, sürücü belgeleri, tapular, makbuzlar, çekler, vasiyetnameler, sertifikalar, profesyonel lisanslar, reçeteler, tarihi belgeler ve sanat eserleri yer alır. Öte yandan, bir iş için tavsiye mektubuna başkasının adının yazılması, istihdamı etkileyebileceğinden ve hukuken önemli olduğundan sahtecilik sayılabilir.
• Yazı yanlış bilgi vermeli. Yazı, belgenin olmadığı bir şeyi temsil ediyormuş gibi görünmesini sağlayacak şekilde oluşturulmuş veya değiştirilmiş olmalıdır. Belgenin temel anlamı, sahtecilik nedeniyle değişmiş olmalıdır.
• Belge dolandırmak niyetiyle oluşturulmuş olmalıdır. Sahteciliği yapan kişi, bunu başka bir kişi veya kuruluşu dolandırmak veya kandırmak için özel olarak yapmış olmalıdır.

Hangi Belgeler Üzerinde İmza Sahteciliği Yapılır?

Yaygın olarak sahteciliği yapılan bazı belgeler şunlardır:

• Sürücü belgesi veya pasaport gibi kimlik belgeleri,
• Çekler,
• Vasiyetler,
• İlaç reçeteleri,
• Hisse senedi sertifikaları,
• Sözleşmeler,
• Patentler,
• Askeri belgeler,
• Tarihi belgeler,
• Sanat eserleri ve kimlik doğrulama sertifikaları.

İmzada Sahtecilik Türleri

Sahteciliğin birçok türü vardır. Birlikte inceleyelim:

Belge İncelemelerinde İmza Sahteciliği

İmzada sahtecilik konusunun ülkemizde bu denli yaygın olma nedenlerinden biri imzanın nasıl atılması gerektiğine dair farklı tanımlamalardır. Kanunen bir imzanın nasıl atılması gerektiği belli olsa dalılıklar, sahteciliği ele verebiliyor. Ancak el hareketlerinden kaynaklanan ufak tefek imza hataları, imzanın sahte mi yoksa basit bir çizgi hatası mı olduğunun anlaşılmasında sorun yaratabiliyor. İmzada sahtecilik bu nedenle kendi arasında gruplara ayrılmıştır. Bunları inceleyelim:

Üstünden Kopya Usulü ile İmza Sahteciliği

Kopya usulü ile imzada sahtecilik, serbest taklit yöntemi ile yani imzayı sadece bakarak taklit edemeyen kişiler tarafından kullanılan bir sahtecilik yöntemidir. Bu tür bir sahtecilik genellikle karbon kâğıdı kullanarak gerçekleştirilir. Ancak birçok sahte imza, taklit edilirken keskin bir dönüş, taklit edememe, tereddüt etme gibi etkenlerle kendini ele vermektedir.

Bakarak Kopya Usulü ile İmza Sahteciliği

Bu sahtecilik türünde ise imzayı taklit etmek için herhangi bir eşya, alet ya da materyal kullanılmaz. Kişi, taklit etmek istediği imzaya bakarak sahte imzayı yaratmaya çalışır. Bu sahtecilik türü genellikle üstünden kopya ile sahtecilik yapmaktan daha zor sayılmaktadır.

Kişiler bu sahtecilik türünde taklit edecekleri imzanın kaligrafik özelliklerini bilmelidir. Diğer yandan, küçük hatalar bariz bir sonuç yaratabilir.

Serbest Taklit Usulü ile İmza Sahteciliği

Bu sahtecilik türünde ise kişi, taklit edeceği imzanın tüm kaligrafik özelliklerini inceler, öğrenir, araştırma yapar ve uzun pratikler yapar.

Kişi, orijinal imzada kalemin kalktığı ve yeniden yazmaya başladığı yerleri öğrenir, bu özellikleri dikkate alarak imzayı birebir taklit etmeye çalışır.

Bilgisayar Yardımıyla Oluşturulan İmza Sahteciliği

Bu sahtecilik türünde ise imza birebir gözükeceği için dışarıdan bakıldığında sahte imza, orijinal imza ile aynı özelliklere sahip görünecektir. Ancak diğer yandan, sahte imza incelemeye tabi tutulduğunda bu imzanın bir çıktı olduğu ve ıslak mürekkep kullanılmadığı anlaşılacaktır.

Uydurma İmzalar

Bu sahtecilik türünde ise kişi, adını soyadını bildiği ve aleyhine sahte imza düzenlemek istediği kişi için kendisi bir imza uydurur. Burada kişi başka bir imzayı taklit etmeye çalışmaz. Doğal olarak kişinin kendi imzası ile sahte imza yan yana getirildiğinde imzanın sahte olduğu anlaşılacaktır.

İmzada Sahteciliğin Cezaları Nelerdir?

Sahtecilik cezaları her ülkede değişiklik gösterecektir. Ancak genel olarak tüm şehirler, eyaletler ve ülkelerde sahtecilik, suç olarak kabul edilebilir. Olası cezalar arasında hapis cezası, para cezaları, denetimli serbestlik ve sanığın sahtecilik nedeniyle kaybedilen para veya mülk için mağdura tazmin ettiği iade yer alır.

• Özel belgeyi bozmak, gizlemek ya da yok etme suçu

Bu suçta belgenin fiziki olarak bozulması veya yok edilmesi gerekir. Cezası 1 ile 3 yıl arasında değişiklik gösterebilir.

• Özel belgede sahtecilik suçu

Özel belgede sahtecilik suçunun cezası da 1 ile 3 yıl arasında değişiklik göstermektedir.

• Hukuki ilişkiye dayanan alacağın ispatı veya gerçek bir durumun belgelenmesi amacıyla sahtecilik

Bu ceza türünde suçun işlenmesi halinde ceza, ½ oranında yarıya indirilir.

İmzada Sahtecilik Nasıl Önlenir?

İmzada sahtecilik ciddi bir suç olduğu kadar ciddi sonuçları da vardır. Ancak dijital imzaların yaygınlaşması ile bu suç önlenebilir.

Dijital bir imza ile sahtecilik çok zordur ve elle atılan bir imzanın sahteciliği ile kıyaslanamaz. Dijital bir imza, yalnızca imza eklemekten çok bir süreç gibidir. Örneğin, bir belge dijital olarak imzalandığında çevrimiçi imza yazılımının belgeleri taraması gerekir. Bu tarama sırasında yazılım, belgeyi temsilen bir hesaplama oluşturur.

Bu hesaplama, dijital bir imzanın önemli bir parçası haline gelir. İlk olarak alıcının imzayı doğrulaması gerekir. Ardından, göndericinin ve alıcının hesaplaması karşılaştırılır. Sonuçlar aynı olduğunda, imza geçerli sayılır. Farklı ise, imza geçerli değildir.

Mespact ile siz de dijital imza kullanımına geçebilir, belgelerinizi güvene alabilirsiniz.