Pandemi dönemi ile birlikte iş hayatında ve özel yaşamda birçok değişim yaşanmıştır. Bu sürecin etkileri ekonomi ve iş alanında oldukça fazla karşımıza çıkmaktadır. Sosyal yaşamda, gündelik ve iş hayatında yeni kavramlara ve yeni biçimlere rastlanmakta. İş dünyasında daha ön planda olan bu farklılıklar çalışma prensiplerinde önemli bir dönüşüm geçirdi. Bunun yanı sıra teknolojik gelişmeler ile yaşanan dijital devrim de günlük alışkanlıkların değişmesinde önemli rol oynamıştır. Yaşanılan bütün bu değişimlerle çalışma hayatı şekil değiştirmeye ve yeni çalışma modelleri kendini göstermeye başladı. Bu çalışma modellerin en yaygını hibrit çalışma modelidir. Birçok firma eski çalışma rutinlerinden uzaklaşarak uzaktan çalışma ya da hibrit çalışma modelini benimsedi ve böylelikle yaygınlaşmasında kilit rol oynadı. Peki, verimli çalışma performansını arttırması ile tercih edilen bu hibrit çalışma modeli tam olarak nedir?
Hibrit Çalışma Modeli Nedir?
Son dönemlerde çok sayıda meslek grubuna ait çalışan, geleneksel modelden uzaktan çalışma ya da hibrit çalışma modeli gibi daha esnek çalışma prensiplerine geçiş yapıyor. Özellikle bu çalışma modeliyle iş yaşamını sürdürmek son yıllarda önemli bir ivme gösteriyor. Hibrit çalışma modeli, iş sürecinin bazı günlerinde ofiste, belirlenen diğer günlerde ise ofis dışında çalışma olarak uygulanan yeni bir çalışma düzeni olarak ifade edilir. Hibrit çalışma aynı zamanda iş yaşamında karma bir çalışma düzenini temsil eder. Hibrit çalışma modeli, şirket içerisinde ekip bilincinin oluşmasını sağlarken çalışan bireye özgürlük alanı sunması bakımından da oldukça ön plana çıkmaktadır. Ofis dışında yapılan faaliyet imkânının büyümesi ile çalışanlar gerçekleştirmeleri gereken görevleri üstlenirken kendi çalışma sahasını oluşturma konusunda da dikkate değer bir özgürlük yaşıyor. Bu özgürlük alanı, firmaya karşı aidiyet duygusunun artmasına ve daha verimli performans sergilenmesine katkı sağlıyor. Bireylerin kendi isteğine göre dilediği ortamdan çalışabildiği bu çalışma modelini pek çok firma salgın döneminde keşfederken, kurumların birçoğu çalışan motivasyonunu ve üretkenliğini artıracak yeni çözümler aramaya devam ediyor. Geleneksel ofis ortamının yerini kişileri ve firmaları özgürleştiren yeni ofisler alıyor. Ofis ortamları artık iş rutinini devam ettirmek için bir araya gelinen bir alan olmanın dışında kişilerin gelmek isteyecekleri, kendilerini sosyal bakımdan daha aktif ve çalışma ortamına ait hissedebilecekleri alanlara dönüşüyor.
Hibrit Çalışma Modelinin Avantajları Nelerdir?
Üretkenliğin Artışı
Hibrit çalışma modeli verimliliği ve üretkenliği önemli ölçüde arttırmaktadır. Ancak bu durumu uzun vadede sürdürülebilir kılmak önemlidir. Ofis alanlarının çalışan deneyimi odaklı dizayn edilmesi ve yeni çalışma ortamlarının kurum kültürü ile entegre edilmesi gerekiyor. Bu şekilde hibrit çalışma modeli bireysel çalışmaları desteklemenin dışında iş birliğinin ve yaratıcılığın da desteklenmesine yardımcı oluyor. Bu çalışma modeli, üretkenliği daha fazla ön plana çıkaran bir sistemdir. Bu çalışma modelinde önemli olan mesai saatini doldurmak değil, yapılması gereken işi zamanında verimli bir şekilde bitirmek olmalıdır. Böylelikle hem firma hem de çalışan bakımından faydalı olacaktır.
Çalışan Memnuniyeti
İyileştirilmiş ve yenilenmiş bir iş – yaşam dengesi, bireylere sunulabilecek en iyi alternatiflerden biridir. Hibrit çalışma modeli, çalışanlara hangi ortamdan ve ne zaman çalışabilecekleri noktasında daha çok özgürlük tanımaktadır. Kişilere yönelik artan bu özgürlük, yaşamlarının geri kalanında işe daha iyi uyum sağlamalarına imkân tanır. Kişilere iş yaşamında esneklik sağlamak, işlerindeki memnuniyetlerini oldukça fazla artırmaktadır.
Devamlı Öğrenme Sürecinde Yeni Fırsatlar
Sanal ofis saatleri oluşturarak, kişilerin bir araya gelmesine imkân tanınabilir. Belirlenmiş bir zaman diliminde ofis ortamında bulunan bireyler işle ilgili beyin fırtınaları yapabilir ya da farklı konularda sohbet ederek sosyalleşebilir. Bu çalışma modeli ile bütün çalışanların senkronize bir şekilde çalışması istenir. Bireylerin belirli video konferans odalarına katılımı sağlanarak kamera ve mikrofonları açık bir biçimde çalışmaları teşvik edilebilir. Bu durum bazı çalışanların sorumluluk duygusunu ve verimliliğini artıracaktır. Ofise gelmedikleri günlerde bireylere yürüyüş yapmaları tavsiye edilebilir. Bu yürüyüşler esnasında kişilerin birbiriyle konuşmasını sağlamak yararlı olacaktır. Çalışanlar egzersiz yaptıkları gibi sosyal bağlarını da güçlendirme olanağı bulacaklardır.
Daha Kaliteli İletişim
Çalışanlar farklı alanlarda etkinlik gösterdiğinden iletişimin daha sağlıklı olarak kurulabilmesi en önemli noktalardan biridir. Bu hususta hem yöneticilere hem de çalışanlara iş düşmektedir. İlk olarak bütün çalışan bireylerin ulaşılabilir olması, iş süreçlerinin kesintisiz devam edebilmesi bakımından oldukça önemlidir. Bu nedenle yöneticilerin teknolojiye iyi bir yatırım yaparak kesintisiz iletişimi sağlaması gerekir. Dolayısıyla hem iş süreçlerinde hem de çalışan ve yöneticiler arasında oluşacak kaliteli iletişim bütün alanlarda olumlu etkiler yaratacaktır.
Ruhsal Sağlık
Pandemi döneminin etkisiyle ortaya çıkan toplumun ruh sağlığına daire endişelerin dışında ani değişim ve farklılaşan iş-yaşam dengesi kişilerin kaygı seviyesini artırdı. Gerçekleşen bir araştırmaya göre çalışanlar 2020 yılını ‘en stresli yıl’ olarak değerlendirmekte. Kişilerin güvenliğini sağlamak ve refahını artırmak firmaların ön planda tuttuğu konulardan biridir. Çalışanların sağlıklı ve üretken olmasını sağlamak için yeni çalışma ortamları geliştiriliyor. Temassız teknolojiler karşımıza çıkarken, iç ve dış alanlar bireylerin kendilerini daha sağlıklı ve iyi hissedebilecekleri biçimde yeniden dizayn ediliyor. Bu yaklaşım ise stresi en aza indirirken aynı zamanda iş birliğini ve yaratıcılığı da arttırmaktadır.
Hibrit Çalışma Modelinin Dezavantajları Nelerdir?
Burnout
Son dönemlerde çalışanlar arasında tükenmişlik görülme oranı oldukça yüksek. Yapılan bir araştırmaya göre tükenmişlik belirtileri gösteren bireylerin oranı %69 civarındadır. Firmalar bu duruma çözüm üretmek için çalışmalar yapmaktadır. Yaşam ve çalışma alanlarının bir arada olması fazla çalışma kültürünü tetikleyebilir ve bu çalışma modelinin sağlıklı bir biçimde sürdürülmesini zorlaştırabilir. Uzaktan çalışanlar daha uzun saatler çalışabilir ve az molalar verebilir. Yöneticilerinden ve çalışma arkadaşlarından uzak olan bireyler geç saatlere kadar çalışma eğilimi gösterebiliyor.
Birlikte Çalışamama Sorunları
Toplantıları, projeleri ve ekiple beraber gerçekleştirilmesi gereken pek çok işi online bir şekilde yapmak bazı kişiler için zor olabilir. Ve bu yeni çalışma düzenine alışmak zaman alabilir. Aynı şekilde tek başına çalışıldığı zaman çalışma arkadaşlarıyla ilişki kuramama ve geliştirememe sorunları yaşanabilmektedir.
Tüm Sektörlere Uygun Olamama
Her alanın işi uzaktan çalışmaya uygun değildir. Bazı sektörler için doğru bir uygulama olarak gerçekleştirilmeyebilir.
Remote – Uzaktan Çalışma Öncelikli Model
Remote – first uzaktan çalışma modeli, bireylerin çoğu ya da hepsi için ilk alternatiftir. Bu model, farklı konumlara ve zaman dilimlerine yayılmış iş gücü için uygundur. Ancak bu model hakkındaki düzenlemeler, firmaya ve çalışana bağlı olarak değişir. Bu çalışma modeline sahip çoğu firma, fiziksel ofis ortamına da sahiptir. Bu fiziksel ofis çoğunlukla toplantılar, ofisi kullanmak isteyen bireyler ya da işi fiziksel varlık gerektiren çalışanlar için kullanılmaktadır.
Esnek Çalışma Modeli
Ofisi alanı olan firmalar arasında en popüler olan esnek çalışma modeli, bireylerin haftada birkaç kez ofiste çalışmasını gerektirir. Kişisel ve beraber çalışmayı bütünleştiren bir yaklaşım olan bu model işbirliği ve ekip çalışması için de oldukça yararlıdır.
Ofis Merkezli Çalışma Modeli
Ofis merkezli çalışma modeli, ofisin ortamının birincil çalışma yeri olarak belirlendiği bir düzendir. Fakat bu modelde uzaktan çalışma bir seçenek olabilir.
Kazım Emre Akarsu, 2012 yılından beri Bilgisayar Mühendisi olarak çalışmaktadır. 2017 yılında Mesnet Bilişim Teknolojileri şirketini kurmuş ve Mespact Dijital İmza Uygulaması’nı geliştirmiştir.