Kripto para birimi sanal ya da dijital olarak var olan ve işlemleri güvence altına almak için kullanılan bir dijital para birimidir. Kripto para birimlerinin merkezi için herhangi bir düzenleme otoritesi ya da merkezi bir ihraç noktasından bahsetmek mümkün değildir.
Kripto parada bunun yerine operasyonları kaydetmek ve yeni birimler çıkarmak için herhangi bir merkeze sahip olmayan bir sistem kullanılır. Kripto, etkili para yönetimi konusunda birçok kişinin başvurduğu bir birimdir.
Kripto Para Birimi Nedir?
Kripto para birimi bir değişim aracı olarak tasarlanmıştır. Kripto, bir dijital para birimi olarak piyasada yerini aldığı günden bu yana dikkat çekmiştir. Bu para birimi, işlemleri güvence altına almak ve doğrulamak için kullanılır. Bunun yanı sıra belirli dijital para birimlerinin oluşmasında da kriptografi kullanılmaktadır. Bu para birimlerinin birçoğu, Blockchain teknolojisi üzerine kurulmuştur.
Bunun yanı sıra bu para birimleri İngiliz sterlini, ABD doları ve Türk lirası gibi para birimlerinden farklı yapıdadır. Çünkü bu para biriminde herhangi bir merkezi otoriteye ihtiyaç yoktur. Bu da kripto paraların potansiyel manipülasyonlara ve hükümet müdahalelerine karşı dayanıklı olmasını sağlamıştır.
Kripto Para Birimi Nasıl Çalışır?
Kripto paraların çoğu, bir merkez bankasına ya da hükümet desteğine bağlı olmadan sürdürülebilir. Devlet garantilerine güvenmek yerine Blockchain isimli teknolojiye sırtını yaslamak isteyen birçok insan vardır. Bu paralar, bir madeni para yığını ya da kâğıt para şeklinde değil dijital olarak varlığını sürdürür. Kripto paraların değeri ise onları satın almak ya da satmak isteyen kişiler tarafından belirlenir.
Bir sanal jeton olarak tanımlanabilen kripto paralar, karmaşık matematik problemlerini çözen bilgisayarlar tarafından yönetilir. Yani bu para birimlerinin çalışma sistemi, bilgisayar işlem gücüyle yönetilen ve “kripto para madenciliği” olarak bilinen bir süreçle mümkün olur. Kişiler komisyonculardan kripto para birimi satın alabilir ve daha sonra bunları şifreli cüzdan kullanarak muhafaza edebilir ve hatta gerektiği durumlarda harcayabilir.
Neden Bu Kadar Değişkenler?
Blockchain teknolojisinin adını yeni duyurması ve kripto para sektörünün yeni olması nedeniyle değişkenlik söz konusudur. Yatırımcılar, hızla zenginlik elde ederken bu para biriminin fiyatlarının nasıl değiştiğini ve onlara olan etkisini görmek için sık alım satım yapmaktadır. Bu durum, aslında bir nevi yatırımcıların henüz yeni bir sektör olan bu para birimini anlama çabasıdır.
Kripto paraların değerleri bazı durumlara bağlı olarak değişebilir. Örneğin kripto alanına ne kadar insan dâhil olursa Bitcoin kıtlığı kaçınılmaz olacaktır. Bu da para birimlerinde artışa neden olacaktır. Aynı şekilde yüksek miktarlarda kripto paraya sahip olan hesapların satılması da birimlerde düşmeye neden olabilir.
Kripto Para Türleri Nelerdir?
Bu para birimi çeşitli türlere sahiptir. 2022’de 10.000 olarak sabitlenen rakam, günümüzde daha fazla birim içerir duruma gelmiştir. Kripto paraların çeşitlerine aşağıdan ulaşabilirsiniz:
- Bitcoin: Dünyanın en yaygın bilinen ve adını ilk duyuran kripto para türüdür. Bitcoin, günümüzde o kadar popülerdir ki bir dönem insanlar Kripto ile Bitcoin kavramını birbirine karıştırmıştır.
- Altcoin: Bitcoin’e alternatif olarak kullanılan Altcoin kendi içinde; Terra, Shiba Inu, Ethererum ve Luckblock gibi dallara ayrılır.
Kripto paralar ve jetonlar, birçok insan için kafa karıştırıcı olabilir. İlk bakışta jetonlar ve madeni paralar aynıymış gibi algılansa da aralarında birçok fark vardır. Madeni paralar blok zincirlerine bağlıdır ancak jetonlar için aynı şey söylenemez.
Yasal ve Güvenilir Mi?
Kripto paralar için en merak edilen konuların başında güvenilirlik gelir. Normal şartlarda hesabınızın güvenliğini çeşitli önlemler alabilir ve bu şekilde hesabınızı koruyabilirsiniz. Bu açıdan bakıldığında Kripto paralar çoğunlukla güvenlidir. İki faktörlü kimlik doğrulama, güçlü parola oluşturma, özel anahtar kullanma ve parolayı kimseyle paylaşmama gibi çabalar, Kripto paranın güvenilir olmasını sağlayabilir.
Kripto Para Birimi Avantajları Nelerdir?
Kripto para birimi yeni dünyada birçok avantajıyla yerini almıştır. Bu dijital paranın dezavantajları bulunsa da kişilere sağladığı faydalar da azımsanmayacak derecededir. Bunlar aşağıdaki gibidir:
- Kripto paralar özel ve güvenlidir. Bu para birimlerini besleyen Blockchain teknolojisi, kişilerin anonimliğini sağladığından sıradan bir paradan farklı değildir. Üstelik bu birimlerin kriptografi yoluyla yüksek düzeyde güvenlik sağladığı bilinmektedir.
- Bu para birimleri, enflasyona karşı koruma işlevine sahiptir. Enflasyon zamanlarında ideal bir yatırım olan para birimleri, bazı durumlarda yatırımcıların kendisini altınla karşılaştırmasına dahi sebep olur. Bu da ilgili para birimlerinin değerini gösterir.
- Kripto paralar, herhangi bir merkeze bağlı değildir. Bu da tüm sistemin değişmez ve şeffaf olmasını sağlar.
Dezavantajları Nelerdir?
Yukarıda kripto paraların dezavantajları olduğundan da söz etmiştik. Bunlar aşağıda derlenmiştir:
- Kripto para kavramı, nispeten yeni bir kavram olduğundan kullanıcılar bu para piyasasına güvenmekte zorluk çekmektedir. Bu paraların uzun vadeli sürdürülebilirliği ise henüz tartışma konusudur.
- Bu para birimlerinin yüksek risklere eğilimli olduğu bilinenler arasındadır. Bu paraların değişken yapısı, yatırım yapan kişileri bir hayli düşündürmektedir.
- Pek çok kişi için dijital bir para biriminin herhangi bir değeri yokmuş gibi algılandığı doğrudur.
- Kripto para birimlerinin çeşitli ülkelerde yasaklanmış olması, birçok yatırımcının bu paralara önyargısını artırmıştır.
- Blok zinciri teknolojisi hakkında bilgisi olmayan kişiler için bu para birimleri korkutucu olabilir.
Nasıl Satın Alınır?
Bir kripto para satın almaya karar verdiyseniz bunu nasıl yapacağınızı düşünüyor olabilirsiniz. Bu noktada aşağıdaki adımlardan yararlanabilirsiniz:
- Platform seçme
- Hesaba para yatırma
- Sipariş verme
Kripto Para Nasıl Saklanır ve Neler Alınabilir?
Bu para birimlerinden satın aldıktan sonra elinizdeki parayı güvenli şekilde muhafaza etmek istiyor olabilirsiniz. Bu noktada sıcak cüzdan depolaması ve soğuk cüzdan depolaması yöntemlerinden yararlanmak doğru olacaktır. Dijital cüzdan özelinde sakladığınız kripto paralar ile ise şunları satın alabilirsiniz:
- Lüks mallar
- Arabalar
- Teknoloji ve e- ticaret siteleri
Kazım Emre Akarsu, 2012 yılından beri Bilgisayar Mühendisi olarak çalışmaktadır. 2017 yılında Mesnet Bilişim Teknolojileri şirketini kurmuş ve Mespact Dijital İmza Uygulaması’nı geliştirmiştir.